10 rocznica śmierci Juliana Fercza

19 maja 2024 r. mija 10 rocznica śmierci Juliana Fercza (1933-2014), polonisty z wykształcenia, bibliotekarza, st. kustosza dyplomowanego, znawcy dawnej książki.

Urodził się 21 września 1933 r. w Krakowie i tam spędził dzieciństwo. Po wojnie, rodzice przenieśli się do Lubrzy na Opolszczyźnie, gdzie rozpoczął edukację. W 1952 r., po zdaniu matury, rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Wrocławskim (UWr.) Pracę magisterską obronił w 1958 r.

Po uzyskaniu absolutorium, w 1956 r. rozpoczął pracę w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu (BUWr) jako nieetatowy pracownik, potem bibliotekarz (1958-1959).  Wiedza i pracowitość sprawiły, że w 1959 r. został zatrudniony w nowo otwartej Katedrze Bibliotekoznawstwa UWr. jako asystent (1959-1960) i st. asystent (1961-1966). Prowadził wykłady i ćwiczenia z historii bibliografii oraz podstaw nauki o książce i bibliotece. W latach 1966-1969, kontynuował te zajęcia jako wykładowca na umowę-zlecenie. Potem rozstał się z uczelnią i od 1970 do 1982 r. kierował Biblioteką Instytutu. Elektrotechniki we Wrocławiu. Następnie, po wygraniu konkursu, pełnił funkcję dyrektora Biblioteki Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu (1982-1984). W grudniu 1984 r. nabył uprawienia do stanowiska bibliotekarza dyplomowanego, dzięki czemu, w 1985 r. wrócił do BUWr na stanowisko kustosza dyplomowanego i do 1990 r. kierował. Oddziałem Opracowania. Zbiorów Zabezpieczonych (OOZZ). Jednocześnie od 1 marca 1987 pełnił obowiązki zastępcy dyrektora BUWr. ds. zbiorów specjalnych, a od 1 sierpnia 1988 do 5 marca 1991 zastępcy dyrektora BUWr. Po zmianie dyrekcji przeniesiono go do Oddziału Prac Organizacyjnych, Naukowych i Dydaktycznych oraz mianowano w 1992 r. na starszego kustosza dyplomowanego. 1 marca 1993 wrócił ponownie do OOZZ, a po jego likwidacji w 1997 r. został przeniesiony do Oddziału Opracowania Druków Zwartych Nowych. Pracował tam do emerytury (1998).

Znajomość zasobów BUWr i problematyki dawnej książki oraz biegłe władanie językami obcymi umożliwiły mu czynny udział w wielu konferencjach polskich i zagranicznych, m.in. w Niemczech (1990, 1993, 1998) i Czechach (1997), bywał też zapraszany z odczytami za granicę.

Na jego dorobek piśmienniczy składają się artykuły (np. Ciekawy egzemplarz Postylli Wujka w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu. „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Wrocławskiego” Ser. A 1962), recenzje zamieszczane w „Rocznikach Bibliotecznych” oraz wyczerpujące hasła encyklopedyczne (ok. 40 haseł opracował do Encyklopedii wiedzy o książce). Czołowe miejsce wśród tych publikacji zajmuje natomiast Wstęp do nauki o książce i bibliotece (1972, 2 wyd. 1976 z A. Niemczykową), który trafił w oczekiwania studentów akademickich ośrodków kształcenia bibliotekarzy i zebrał dobre opinie specjalistów.

Udzielał się społecznie: należał do Związku Młodzieży Polskiej (1949-1956), Związku Nauczycielstwa Polskiego (1956-1966, 1970-1980), Polskiego Towarzystwa Bibliologicznego. Od 1980 r. był też aktywnym działaczem NSZZ „Solidarność”. W stanie wojennym, jako wolontariusz niósł pomoc ludziom represjonowanym i sądzonym. W latach 1998-2002 wchodził w skład. Rady Krajowej Sekcji Nauki NSZZ „Solidarność”.

Otrzymał liczne wyróżnienia, m.in. nagrodę Rektora Akademii Ekonomicznej za działalność dydaktyczną (1984), indywidualne oraz zespołowe nagrody Rektora UWr za pracę naukową, dydaktyczną i organizacyjną (1986, 1994, 1995, 1997).

Zmarł 19 maja.2014 r. i został pochowany na cmentarzu  Świętej Rodziny na Sępolnie we Wrocławiu.

E.S.-M.